به نقل از «تابناک»

ادیبستان «تابناک»؛ بیست و پنجم

تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۱۷۷۱۸

نمونه سه گانی های دکتر بهادر باقری

و زندگی این است:
نسیم و برکه و آهوی تشنه، خیره به ماه؛
و ناگهان، تمساح!

با آنکه می‌داند
خشکیدنش حتمی‌ست،
لبخند، پیغام گل ختمی‌ست.

بی بهشتِ نگاه معصومت،
مسلخ برزخ غم است دلم،
پایتخت جهنم است دلم

***

تو شبی رد شدی از این کوچه،
من، دل سربه‌راه، گم کرده،
چون پلنگی که ماه، گم کرده.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

حکایت تاریخی

كريم خان زند گويد: وقتي كه در اردوي نادري مردي سپاهي بودم از فقر و احتياج ، زيني طلاكوب را از مرد زين سازي دزديدم كه متعلق يكي ازامراي افغان بود، روز ديگر شنيدم كه زين ساز بيچاره در زندان نادري است و حكم شده كه روز ديگر اگر زين را ندهد ُ او را به دار بياويزند. دل من از اين خبر خیلی سوخت، زين را بردم و بجائي كه برداشته بودم گذاشتم و صبر كردم تا زن زين ساز رسيد.

چون زن  آن  زین رابديد نعره  ای كشيد و از فرط سرور بر زمين افتاد و دعا نمود و گفت : خداوند به كسي كه اين زين را واپس آورده آنقدر عمر دهد كه صد زين مرصع طلاكوب بخود بيند. من يقين دارم كه ازدعاي آن زن به اين دولت رسيدم.

 

سه گانی

سه‌گانی یک قالب شعری است که از سه مصراع یا سه سطر پدید می‌آید و در پایان آن، ضربه‌ی ذهنی می‌خورد. سه‌گانی در سه شاخه‌ی کلاسیک، نیمایی و سپید سروده می‌شود و این امر، در کنار امکان کاربرد طرح‌های گوناگون قافیه و همچنین امکان کاربرد وزن دلخواه، آزادی عمل مطلوبی برای سه‌گانی‌پرداز فراهم می‌کند.

سه‌گانی از نهم خرداد ۱۳۸۹ با ابتکار دکتر علیرضا فولادی، عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان و شاعر و پژوهشگر، به عرصه‌ی شعر فارسی گام نهاد و تاکنون توجه صدها شاعر و هزاران مخاطب را برانگیخته است. افزون بر فرم‌های بیرونی و درونی متعدد و متنوع سه‌گانی، اصول هفتگانه، موضوعات و جهان‌بینی آن، تمایزها و جذابیت‌های محسوسی نسبت به سایر قالب‌های شعر کوتاه برایش رقم زده است.

نمونه های سه گانی را در همین بخش از ادیبستان ،متعلق به دکتر بهادر باقری خواندید.

 

رابعه بلخی

رابعه دختر کعب قُزداری که به رابعه بلخی هم شناخته شده‌است، شاعر پارسی‌گوی نیمه نخست سده چهارم هجری (۹۱۴-۹۴۳میلادی) است. وی طبق اسناد موجود، نخستین شاعر زن پارسی گوی است.پدرش کعب قزداری، از عربهای کوچیده به خراسان و فرمانروای بلخ و سیستان و قندهار و بُست بود. از تاریخ ولادت و مرگ رابعه اطلاعات درستی در دست نیست. آنچه قطعیست آن است که او همدوره با سامانیان و رودکی بوده و به استناد گفتار عطار نیشابوری با رودکی دیدار و مشاعره داشته‌است. زمان مرگ رابعه به احتمال قریب به یقین پیش از مرگ رودکی بوده‌است، بنابراین تاریخ مرگ او را می‌توان پیش از سال ۳۲۹ هجری قمری در نظر گرفت.

وی شاعری توانا بوده و اشعارش دارای مرتبه خوبیست.

غزل‌هایش اگر چه اندک، دارای معانی لطیف عاشقانه، است و در میان خواص و عوام شهرتی دارد. از همه معروف‌تر این‌هاست:

عشق او باز آندر آوردم به بند * کوشش بسیار نامد سودمند
عشق دریایی کرانه ناپدید * کی توان کردن شنا ای هوشمند
عشق را خواهی که تا پایان بری *** بس که بپسندید باید ناپسند

 

حکایتی از عطار نیشابوری

رابعه بلخی هم شاعر و هم جنگجو بود.

پس از مرگ کعب، پسرش حارث،بر تخت پدر می‌نشیند و در یکی از بزم‌های شاهانه او، رابعه با بکتاش، از کارگزاران نزدیک حارث دیدار می‌کند. رابعه بی‌درنگ دل به بکتاش می‌بازد و  خطاب به بکتاش نامه‌ای می‌نویسد و تصویری از خویش ترسیم کرده و پیوست آن نامه می‌کند و بدست دایه می‌سپارد تا بدو رساند. چون بکتاش نامه رابعه را می‌خواند و تصویر او را می‌بیند بدو دل می‌بازد و نامه‌اش را پاسخ می‌دهد. این نامه‌نگاری‌های پنهانی ادامه پیدا می‌کند و رابعه اشعار فراوانی خطاب به بکتاش ضمیمه نامه‌ها کرده و برای او می‌فرستد. ظاهراً روزی بکتاش رابعه را در دهلیزی می‌بیند و آستین او را می‌گیرد که «چرا مرا چنین عاشق و شیدا کردی اما با من بیگانگی می‌کنی؟» رابعه از او آستین می‌افشاند که «عشق من به تو بهانه‌ایست بر عشقی عظیم‌تر» و او را بخاطر افتادن در دام شهوت نکوهش می‌کند.

روزی لشکر دشمن به حوالی بلخ می‌رسد و بکتاش به همراه سپاه بلخ به نبرد می‌رود. رابعه که تاب بی‌خبری از وضعیت بکتاش را ندارد، با لباس مبدل و روی پوشیده، پنهانی در پس سپاه بلخ به میدان جنگ می‌رود. بکتاش در گیرودار نبرد زخمی می‌شود و رابعه که جان بکتاش را در خطر می‌بیند، شمشیر کشیده و به میانه میدان می‌رود و پس از کشتن تعدادی از سپاهیان دشمن پیکر نیمه جان بکتاش را بر اسب کشیده از مهلکه نجات می‌دهد.

خلاصه این که نامه نگاری ها و دلباختگی های بکتاش و رابعه به گوش حارثِپادشاه می رسد و دستور می دهد تا رابعه را بکشند و بکتاش هم در سیاهچال باشد.دختر را می کشند و بکتاش از زندان فرار می کند و حارث را می کشد و بر سر قبر رابعه رفته و خود را نیز می کشد.

 

غزلی از دکتر محمدرضا ترکی

از این خیل زخمی بیفتاد مردی
دلیری سواری یلی همنبردی

دلی مثل آیینه در مهربانی
که ننشسته بر وی نه زنگی نه گردی

نگاهش به رنگ افقهای روشن
به آیین محرابها لاجوردی

نمی یابی از جنس لبخندهایش
جهان را اگر بارها درنوردی

نیندوخت از سرد و گرم جهان هیچ
بجز داغ و دردی مگر آه سردی

نلغزید و بر خود نلرزید هرگز
نه چون اشک سرخی نه چون برگ زردی

دل دردمندش چه زود از تپش ماند
تو ای عشق با قلب فردی چه کردی

 

شعر مربع

گاهی اوقات شاعران برای هنر نمایی دست به سرودن شعرهای خاصی می زنند.یکی از انواع آن شعر مربع هست.

شعری که از دو جهت افقی و عمودی می توان خواند.

مانند اين نمونه از منوچهری:

به جانت  نگارا  که داری  وفا
نگارا  وفا کن  به دل  بی جفا

که داری  به دل  دوستی  مرمرا
وفا  بی جفا مرمرا خوشترا

منبع: تابناک

کلیدواژه: غزه فلسطین آلودگی هوا پروانه معصومی ایام فاطمیه امیر تتلو ادیبستان ادبیات شعر غزه فلسطین آلودگی هوا پروانه معصومی ایام فاطمیه امیر تتلو سه گانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۱۷۷۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مصائب شیراز پس از باران (+ عکس)

به گزارش صدای ایران از ایرنا، آبگرفتگی معابر شیراز و تبدیل زیرگذر‌های این شهر به استخر در پی بارندگی قصه پرتکراری است که گویا نمی‌توان علاجی برای آن متصور شد.

پس از هر بارانی در شیراز این سوال تکراری در بین شهروندان و فعالین شهری ایجاد می‌شود که چه زمانی این مشکل سریالی و پرتکرار پایان خواهد یافت.

پس از هر بارندگی مسوولان شهری و استانی حل این معضل را وعده می‌دهند، اما تاکنون که این نوید‌ها عملی نشده و کماکان شیرازی‌ها به جای لذت پس از هر باران هراس آبگرفتگی و رفتن زندگیشان زیر آب را در دل دارند.

بسیاری از محلات و معابر شیراز در پی باران عصر چهارشنبه پنجم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ دچار آبگرفتگی شد و این درحالی بود که مدیران شهری همواره از آمادگی کامل این شهر دم میزدند اما...

این بارندگی علی رغم هشدار‌های پیاپی روز‌های اخیر موجب آبگرفتگی در بسیاری از معابر و حتی واحد‌های تجاری و مسکونی این کلانشهر شد.

آبشار‌های روان در مجتمع‌های تجاری شیراز

براساس مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا بسیاری از محلات و معابر شهری شیراز، مجتمع‌های تجاری و منازل مسکونی خصوصا در مرکز این کلانشهر دچار آبگرفتگی شد.

آبگرفتگی عصر پنجم اردیبهشت نه تنها در مرکز کلانشهر شیراز بلکه در اغلب مناطق این شهر به وقوع پیوست و مشکلات زیادی برای مردم به بار آورد.

به جز منازل مسکونی صاحبین کسب و کار‌ها و اصناف شیرازی نیز در این بارندگی دچار مشکل شدند به نحوی که تصاویر روان شدن آب به محیط‌های تجاری و تاریخی شامل پاساژ شهر، بازار زرگرها، بازار‌های تاریخی شیراز مانند روح الله و وکیل در فضای مجازی بین کاربران دست به دست میچرخد.

سابقه قصه‌های بهاری سیلاب در شیراز

سابقه آبگرفتگی و حتی جاری شدن سیلاب در پی باران‌های بهاری قصه پرتکراری است که در تلخ‌ترین آن پنجم و ششم فروردین ماه سال ۱۳۹۸ و حدود پنج سال قبل ده‌ها نفر از هموطنان و میهمانان نوروزی را کشت و صد‌ها نفر مجروح و هزاران خانه ویران شده به جا گذاشت.

شیراز پرترددترین شهر گردشگری ایران و مقصد بسیاری از توریست‌های خارجی در نوروز ۹۸ و در پی بارندگی بهاری نسبتا شدید طی ۱۷ دقیقه و جاری شدن روان آب به یکباره به قتلگاه ۲۱ نفر از هم وطنان در دروازه قرآن تبدیل شد و روز بعد نیز در پی تکرار بارشها، سیلاب خانه هزاران نفر در محله سعدی را با خود برد.

این محله در ششمین روز از سال نو و فروردین ۹۸ دچار سیلی بنیان کن شد که زندگی، خانه و کاشانه بسیاری از اهالی این منطقه را با خود برد و بسیاری از مردم شهرک سعدی را ماه‌ها با مشکلات جدی مواجه کرد.

آبگرفتگی‌های پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳ در شیراز از معابر شهری نیز فراتر رفته و وارد منازل و مغازه‌های بسیاری از اهالی شده و مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است.

بارندگی‌های چهارشنبه گذشته در شیراز بعضی خودرو‌ها خصوصا در خیابان‌های اطراف رودخانه خشک را محاصره و در سیلاب گرفتار کرد.

عصر چهارشنبه و هزاران شهروند شیرازی در آب مانده

رییس سازمان آتش نشانی شیراز در گفتگو با ایرنا با بیان اینکه آتش‌نشانان این شهر ۱۲۹ عملیات در بارندگی عصر پنجم اردیبهشت انجام دادند گفت: هزار و ۱۴۰ تماس با مرکز ۱۲۵ برقرار شد.

هادی عیدی پور با اشاره به تلاش‌ها و فعالیت‌های آتش نشانان در عصر روز بارانی برای امداد رسانی به شهروندان شیرازی افزود: عصر چهارشنبه گذشته بارش‌های شدید و کم سابقه در شیراز به وقوع پیوست.

وی ادامه داد: آتش‌نشانان شیراز چهارشنبه گذشته ۱۲۹ عملیات مربوط به بارندگی در مناطق مختلف شهر انجام دادند.

به گفته رئیس سازمان آتش‌نشانی شیراز ۲۳ واحدعملیاتی برای بازدید ایمنی دوره‌ای از محدوده رودخانه خشک و سایر نقاط شهر شیراز در محل‌های مورد نظر مستقر بودند.

وی همچنین اعلام کرد: ۲۴ ایستگاه عملیاتی در پی فعالیت سامانه اخیر سازمان آتش نشانی در آماده باش کامل بودند.

پس از باران شیراز

مسعود حقیقت، مدیرکل هواشناسی استان فارس در گفتگو با ایرنا میزان بارندگی سامانه اخیر در سطح شیراز را ۲۲ و ۲ دهم میلیمتر اعلام کرد.

معاونت محیط زیست خدمات شهری شهرداری شیراز در این باره به ایرنا گفت: شدت و میزان زیاد بارندگی عصر چهارشنبه پنجم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در مدت زمان اندک سبب آبگرفتگی در چند نقطه شهر شیراز شد.

روح الله خوشبخت افرود: با حضور بخش‌های مختلف مدیریت شهری شاهد رفع آبگرفتگی در اکثر نقاط و بازگشت روال عادی به سطح شهر هستیم.

وی با اشاره به آبگرفتگی زیرگذر سرداران عنوان کرد: به رغم شدت آبگرفتگی تلاش‌های بی وقفه نیرو‌های خدمات شهری تا ساعت ۲۳ چهارشنبه شب پنجم اردیبهشت زمینه تخلیه آب و پس از آن پاکسازی یک ساعته این‌زیرگذر را فراهم کرد.

پیگیری ترک فعل

دادستان مرکز استان فارس پیشتر در این باره گفت: با هدف حفظ و صیانت از حقوق عامه و پیشگیری از وقوع حوادثی همانند سیل سال ۱۳۹۸ شیراز پروژه کنترل سیلاب آب‌های سطحی شیراز و طرح کنترل آب‌های سطحی مسیل شهرک سعدی کلید خورد که اجرای هرچه سریعتر و پیگیری این طرح در راستای پیشگیری از حوادث احتمالی در فصل بارندگی ضروری است.

سید مصطفی بحرینی در خصوص حفظ حقوق عامه و اقدامات صورت گرفته از سوی دادستانی مرکز استان و سایر دادستان‌های حوزه‌های قضایی استان اظهار کرد: حفظ و حراست از اراضی ملی و منابع طبیعی و کوتاه کردن دست متجاوزین به عرصه‌های ملی، پیشگیری از وقوع حوادث احتمالی، اقدامات زیربنایی، مطالبه گری از دستگاه‌های مختلف و برخورد قانونی و قاطع با مدیران و مسئولانی که با ترک فعل خود زمینه ضرر و زیان به جامعه و بیت‌المال را فراهم کرده با جدیت دنبال می‌شود.

وی تصریح کرد: یکی از وظایف مهم دادستان‌ها در موضوع حقوق عامه، اجرای دقیق مفاد دستورالعمل نظارت و پیگیری حقوق عامه است که در صورت عدم اجرا یا نقض حقوق عامه یا قریب‌الوقوع بودن نقض آن نسبت به تذکر یا اخطار به دستگاه اجرایی و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و صدور دستور توقف اقدامات و نهایتاً تعقیب کیفری متهمان خواهد پرداخت.

پیش از این نیز در این خصوص نشست‌های مختلفی از سوی کارگروه حفظ و صیانت از حقوق عامه با مدیریت بحرینی دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان فارس و با حضور برخی از معاونین وی و دستگاه‌های مجری و متولی امر مربوط به جزیره مصنوعی نهر اعظم واقع در بلوار شهیدچمران شیراز و مدیریت و ساماندهی فاضلاب شیراز در رودخانه چنار راهدار و ... برگزار شد و از سوی دادستان مرکز استان فارس نیز تذکرات قانونی لازم نسبت به ترک فعل از سوی مدیران دستگاه‌ها و نهاد‌های متولی امر داده شده، اما ساماندهی جامع روان آب‌ها و دفع آب‌های سطحی کلانشهر شیراز باتوجه به گسترش این شهر اکنون یکی از مهمترین نیاز‌ها و ضرورت‌های مدیریت شهری است.